Podsumowanie sezonu jabłek przemysłowych 2020 na tle roku 2019

Aktualne ceny jabłek przemysłowych każdego roku budzą zainteresowanie sadowników (i nie tylko). Choć obrót owocami przemysłowymi w sezonie 2020/2021 jeszcze się nie skończył, jesteśmy już po zbiorach, a więc po szczycie dostaw owoców do przetwórni. Dlatego warto zrobić podsumowanie i wyciągnąć wnioski. Jak kształtowały się ceny skupu jabłek przemysłowych w 2020 roku? Jak wypadły na tle roku ubiegłego? W którym momencie najbardziej opłacało się dostarczyć towar do punktów skupu?

Ceny skupu owoców przemysłowych w 2020

Powyższy wykres ilustruje średnie ceny skupu jabłek przemysłowych w Polsce w kolejnych dekadach od lipca do listopada 2020 roku (notatki własne). Widać wyraźnie, że najniższe stawki oferowano w lipcu za przerywkę i stare jabłka z poprzedniego zbioru. Fakt ten jest o tyle zaskakujący, że wczesnym latem magazyny zakładów przetwórczych świeciły już pustkami, a podaż owoców w tym czasie była znikoma. Dlaczego?

1. Po rekordowym opadzie świętojańskim nieliczne grono sadowników zdecydowało się na ręczną korektę zawiązków.
2. Z chłodni wyprzedano po korzystnych cenach nawet najmniej pożądane przez rynek odmiany (np. Idareda).

Jabłek było mało, a rynek z niecierpliwością oczekiwał pierwszych odmian letnich. Jeżeli zakłady korzystały z importowanego koncentratu, polska przerywka była dobrym materiałem, aby go odpowiednio zakwasić. Cena jabłek przemysłowych pozostała na tym samym poziomie, a za przerywkę nie chciano zapłacić więcej.

Pik cenowy wystąpił w drugiej połowie sierpnia, a ceny jabłek przemysłowych wzrosły. Dostawa jabłek do punktów skupu była wówczas najbardziej opłacalna.

Przyjrzyjmy się dokładniej zjawiskom na rynku skupu jabłek przemysłowych w 2020 roku:

1. Skup przerywki.
2. Szczytowe ceny skupu jabłek przemysłowych w drugiej połowie sierpnia. W 3. dekadzie sierpnia oferowano średnio 60 gr za kilogram jabłek przemysłowych. Te stawki nie powtórzyły się już do końca listopada, dlatego najatrakcyjniejszy zarobek uzyskali sadownicy, którzy dostarczyli towar do skupów właśnie w tym okresie.
3. Zjazd cenowy jabłek przemysłowych w drugiej połowie września. Nikt się tego nie spodziewał i trudno znaleźć ekonomiczne uzasadnienie dla tak gwałtownej i tak znacznej obniżki cen. Sprawa była przedmiotem zawiadomienia złożonego przez Lubelską i Świętokrzyską Izbę Rolniczą do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Oskarżono przetwórnie o manipulowanie cenami i celowe ich zaniżanie celem wywołania wśród sadowników paniki, że spadki będą jeszcze większe. Miało to sprowokować lawinową sprzedaż jabłek.
4. Ceny jabłek przemysłowych wracają do pułapu sprzed gwałtownej obniżki. Większość producentów była świadoma, że sprzedaż jabłek po tak zaniżonych cenach nie jest opłacalna, dlatego wstrzymali dostawy. Presja zmusiła przetwórców do skorygowania stawek skupu.
5. Obniżka cen jabłek przemysłowych w okresie Wszystkich Świętych.

Jak wypadł sezon 2020 na tle 2019?

Choć zakładano, że bieżący sezon jabłek przemysłowych będzie bardzo podobny do ubiegłorocznego, widzimy wiele istotnych różnic.

• Sezon 2019 był dla producentów jabłek przemysłowych dużo korzystniejszy. Pik cenowy (zbliżony do tego z drugiej połowy sierpnia 2020) wypadł w drugiej dekadzie października, czyli w momencie największej podaży najpopularniejszych w Polsce odmian. Dzięki temu w 2019 więcej producentów sprzedało jabłka po atrakcyjniejszych cenach.
• Cena jabłek przemysłowych w okresie od września do końca października 2019 była wyższa niż w tym samym czasie 2020 roku. Rok poprzedni – przy dosyć zbliżonych zbiorach w skali kraju – był zatem korzystniejszy dla producentów przemysłu.
• Jeżeli chodzi o stawki oferowane za jabłka przemysłowe w sierpniu, nie różnią się one znacząco między rokiem 2019 a 2020 (w 2020 były o kilka procent wyższe).

Przejdźmy do analizy dokładnych danych w tabelach:

• Największe różnice w cenach jabłek przemysłowych rok do roku wystąpiły w 1. dekadzie października. Średnie stawki wypłacane przez skupy były o 22,4% niższe w roku bieżącym niż w 2019.
• Maksimum średnie ceny osiągnęły w 2. dekadzie października 2019 oraz w 3. dekadzie sierpnia 2020 – wynosiły wówczas 60 gr za kilogram jabłka przemysłowego.

Jak widzimy, sposób, w jaki kształtują się ceny jabłek przemysłowych w poszczególnych latach, jest dosyć nieprzewidywalny. Jednak w obu analizowanych okresach zaznaczają się dwie tendencje:

1. Spadek cen jabłek przemysłowych w drugiej połowie września.
2. Spadek cen w okresie Wszystkich Świętych.

Skąd te spadki? Tego nie wiem. Jeżeli jednak powtórzą się w następnych latach, będziemy mogli śmiało mówić o "nowej, świeckiej tradycji".

Natomiast aktualne ceny jabłek przemysłowych, w związku z zimową przerwą w produkcji, są bardziej stabilne. 

Sprawdź również związany z tematem artykuł, przygotowany przez nasz portal sadowniczy:

• Czy produkcja przemysłu może się opłacać?