Jak stosować wapno z komór chłodniczych do odkwaszania gleby w sadzie?
W gospodarstwach sadowniczych powstają pewne ilości odpadowego wapna z komór chłodniczych. Worki z wapnem hydratyzowanym (gaszonym), czyli pod względem chemicznym – z wodorotlenkiem wapnia, umieszcza się w chłodniach jako zamiennik płuczek CO2. Ich zadaniem jest pochłanianie dwutlenku węgla z atmosfery.
Wodorotlenek wapnia z worków wchodzi w reakcję z wydzielanym przez owoce CO2 i wiąże go, przekształcając się w węglan wapnia. W reakcji uwalnia się również woda, która jest odpowiedzialna za zbrylanie się wapna. Zachodzi następująca przemiana chemiczna:
2 Ca(OH)2 + 3 CO2 → 2 CaCO3 + 2 H2O
Pojawia się oczywiście kwestia zagospodarowania wapna odpadowego z komór chłodniczych, kiedy skończy się okres jego użytkowania. Jest to nawet kilka ton. Zarówno obecny w workach węglan wapnia, jak i wodorotlenek wapnia są składnikami, które podnoszą pH gleby, nadają się więc do jej odkwaszania. Mają jednak odmienny sposób działania w glebie.
Wodorotlenek wapnia daje szybki efekt odkwaszający. Co prawda nie wyczerpuje gleby z wody tak jak wapna tlenkowe, ale na podłożach lekkich, o małych zdolnościach buforowych, mógłby przyczynić się do zbyt gwałtownych zmian odczynu, a to odbiłoby się negatywnie na życiu biologicznym gleby oraz spowodowałoby ubytek zawartości próchnicy. Gwałtowne zmiany odczynu są bardzo niekorzystne dla roślin uprawnych! Dodatkowo działanie tego związku chemicznego, o ile nie zostanie on przemieszany z glebą, koncentruje się w powierzchniowej warstwie gleby - istnieje duże ryzyko strat azotu w postaci gazowego amoniaku. Stosowanie wodorotlenku wapnia jest zasadne na glebach ciężkich i średnich.
Z kolei węglan wapnia jest związkiem o wolniejszym działaniu, dlatego jego stosowanie jest wskazane na wszystkich typach gleb, w szczególności na glebach lekkich.
Problemy z wapnem z komór chłodniczych są dwa. Po pierwsze, po długim czasie spędzonym w chłodni wapno jest zbrylone i trudne w aplikacji. Jeżeli jest mocno skawalone, to należy je rozbić albo zmielić, aby umożliwić sprawny i równomierny rozsiew.
Po drugie, nie znamy jego składu chemicznego (tzn. udziału węglanu i wodorotlenku wapnia). W związku z tym nie wiemy, jakiego spodziewać się efektu oraz jaką dawkę wapna zastosować.
Były przypadki, że po zastosowaniu wapna z komór chłodniczych odczyn gleby wzrósł powyżej zakładanego poziomu. Nie wynika to z faktu, że podczas składowania wapna w chłodni nominalnie „przybyło” w nim ilości wapnia, ale z tego, że wodorotlenek wapnia daje bardzo szybki efekt podniesienia pH, natomiast działanie węglanu jest opóźnione. W tym wypadku w wapnie z chłodni była wysoka zawartość wodorotlenku, co w połączeniu z zastosowaniem na glebie lekkiej, dało gwałtowny wzrost jej odczynu. Jest to zjawisko bardzo niepożądane, gdyż zaburza równowagę w podłożu.
Są też przypadki, że po zastosowaniu wapna z chłodni sadownik nie obserwuje zakładanego efektu w postaci wyraźnego wzrostu pH. Oznacza to, że w wapnie z chłodni duży udział ma węglan, którego działanie jest rozciągnięte w czasie.
Stosując wapno z komór nie można w zasadzie bazować na doświadczeniach z poprzednich sezonów, ponieważ każda partia wapna może mieć inne proporcje węglanu i wodorotlenku, co przełoży się na inny efekt jego zastosowania.
Jak więc powinno się stosować wapno z komór chłodniczych? Przede wszystkim bardzo ostrożnie. Jest to nawóz do stosowania poza okresem wegetacji i w mniejszych ilościach (lepiej nie przekraczać 400 – 500 kg na ha). Nie powinno się używać tego wapna do jednorazowego podwyższenia odczynu po zastosowaniu dużej jego dawki, ponieważ jest to nawóz zbyt agresywny. Lepiej rozsiewać je na podłożach ciężkich i średnich niż na lekkich. Nie stosować na glebach organicznych. Bezpieczniej stosować przed założeniem sadu, kiedy możliwe jest dokładne wymieszanie wapna z glebą, niż w istniejącej uprawie.
Komentarze
Brak komentarzy