Poplon ozimy na zielony nawóz przed wiosennym zakładaniem sadu?

Materię organiczną dostarczamy do gleby przed sadzeniem drzew

Okres przed założeniem sadu to najlepszy czas na wzbogacenie gleby w materię organiczną, będącą podstawowym czynnikiem decydującym o jej żyzności. Podłoże zasobne w materię organiczną to podłoże o wyższej zdolności do magazynowania zasobów wody opadowej, lepiej sorbujące składniki mineralne stosowane w nawożeniu posypowym, stabilne mikrobiologicznie. Substancja organiczna jest siłą napędową produkcyjności gleby. Im więcej dostarczymy jej przed założeniem uprawy wieloletniej, tym lepiej, bo przez następne lata jej użytkowania takich możliwości już nie będzie.

Ostra skiba czy rośliny na przyoranie?

Przygotowanie gleby pod sad powinno się zacząć na rok, a nawet na dwa lata przed posadzeniem drzew. Stosuje się w tym celu kompost lub obornik, a także uprawia się (najlepiej kilkakrotnie) rośliny na zielony nawóz. W przypadku sadów zakładanych wiosną, działania przygotowawcze kończy się głęboką orką zimową, tzn. zostawia się na zimę odkrytą glebę zaoraną w ostrą skibę lub orze stanowisko dopiero na wiosnę (mniej zalecane).

Możliwe jest również wysianie poplonu, który zostanie na jesieni zmulczowany i pozostawiony na polu do wiosny bądź poplonu ozimego, którym pole będzie porośnięte aż do wiosny. Rośliny te zostaną w przyszłym roku skoszone kosiarką sadowniczą, a zielona masa płytko przyorana bądź tylko przemieszana z glebą za pomocą agregatu uprawowego, glebogryzarki albo brony talerzowej. Rozwiązanie to umożliwi wprowadzenie do podłoża dodatkowej ilości materii organicznej, zapobiegnie wzrostowi chwastów oraz, co bardzo istotne, ochroni glebę przed erozją, czyli niszczycielskim działaniem wiatru i wody.

Odsłonięte, nie porośnięte żadną roślinnością grunty narażone są w wielkim stopniu na ubytki próchnicy na skutek działania wiatru (wywiewa on cząstki próchnicy) oraz wody. Powyżej przykład rozszlamowania gleby przez intensywne opady deszczu późnym latem 2020 roku.

Dobrze podsypać trochę azotu

Ważne, aby rośliny ozime zasilić przed siewem nawozem azotowym w ilości 30 - 50 kg na ha, co umożliwi bujniejszy ich wzrost, większą produkcję zielonej masy, a po przyoraniu pobudzi mikroorganizmy glebowe i pozwoli na lepszy rozkład resztek. Nie można z azotem przesadzić, bo rośliny byłyby podatne na wymarzanie nawet przy stosunkowo niedużych spadkach temperatury. Nawożenie azotem nie jest zalecane pod rośliny motylkowate, które asymilują ten pierwiastek z powietrza.

Które gatunki wysiać?

POPLON ŚCIERNISKOWY

Rośliny, które można wysiać we wrześniu, by skosić je w okresie jesiennym i pozostawić do wiosny w formie mulczu to gorczyca biała (15 – 20 kg nasion na ha), facelia (8 – 10 kg na ha), ewentualnie facelia i gorczyca w mieszance (10 kg nasion gorczycy + 5 kg nasion facelii). Sprawdzi się również rzepak ozimy (4 – 5 kg nasion na ha) bądź rzodkiew oleista (25 kg nasion na ha).

POPLON OZIMY

Istnieją również rośliny, które sprawdzą się jako żywe pokrycie pola w okresie zimowym. Będzie można je skosić i przemieszać z glebą na wiosnę przed założeniem nasadzeń. Bardzo dobrym rozwiązaniem jest mieszanka żyta i wyki ozimej. W takim połączeniu zboże stanowi roślinę ochronną i podporową dla wiotkich pędów wyki, natomiast wyka, jako roślina motylkowata, wiąże azot atmosferyczny, który po przyoraniu odda do gleby. Wyka potrzebuje więcej czasu na wschody, dlatego najlepiej wysiać ją na tydzień - dwa przed żytem. Wysiana za późno, nie zdąży dostatecznie się rozwinąć przed zimowym wstrzymaniem wzrostu i będzie musiała nadrobić starty wiosną. Żyto ozime z wyką ozimą można wysiać w ilości odpowiednio 80–90 kg ziarna na hektar i 60–70 kg nasion na ha. Możliwe jest również wysianie żyta bez żadnej dodatkowej rośliny. Wówczas odpowiednia norma wysiewu to 180 – 200 kg na ha.

Żyto można wysiewać w poplonie ozimym także z rzepakiem w ilości odpowiednio ok. 100 kg ziarna żyta na ha i ok. 4 nasion rzepaku na ha. Problemem związanym z rzepakiem może być to, że część jego nasion może nie skiełkować, przezimować w glebie i rozwinąć się wiosną, już po założeniu sadu, w ekspansywne chwasty.

Związane z tematem

Co trzeba wiedzieć o orce przed zakładaniem sadu?

Zakładanie sadu - jedyna okazja na wprowadzenie materii organicznej w głąb gleby