Opłata mocowa - o ile dokładnie wzrosną opłaty za prąd w gospodarstwie sadowniczym? KALKULACJA

Gospodarstwa sadownicze zużywają ogromne ilości energii elektrycznej. Największa jej część trafia do chłodni, które w zależności od posiadanej technologii, kondycji urządzeń oraz komory chłodniczej, zużywają różną ilość prądu. Najdrożej kosztuje przechowywanie owoców ziarnkowych, od których rynek wymaga najwyższej jakości do samego końca okresu przechowywania jabłek i gruszek. Chłodnie eksploatuje się również na potrzeby przechowywania owoców pestkowych, np. śliwek i brzoskwiń. Energię elektryczną zużywają także instalacje do sterowanej uprawy owoców jagodowych, np. truskawek, systemy nawodnieniowe, sortownice. Poza tym każdy z sadowników jest biorcą energii na potrzeby własnego gospodarstwa domowego, w którym funkcjonują różne sprzęty, ogrzewanie itp.

W opracowaniach dotyczących zapotrzebowania poszczególnych działów produkcji rolnej na prąd, ogrodnictwo uznawane jest za najbardziej energochłonny profil produkcji. Udział kosztów energii stanowi ponad 20% wartości produkcji.

Od stycznia 2021 weszły w życie regulacje o tzw. opłacie mocowej, w związku z obowiązywaniem której należy spodziewać się wzrostu rachunków za prąd. Oficjalnym zamysłem wprowadzenia dodatkowego obciążenia było podtrzymanie bezpieczeństwa energetycznego, czyli stałych i bezproblemowych dostaw prądu, poprzez wsparcie wytwórców energii. Autorzy ustawy uzasadniają, że wzrost poboru energii elektrycznej zmusza zakłady energetyczne do posiadania rezerw prądu, które zostaną wykorzystane w momentach najwyższego zapotrzebowania. Środki z opłaty mocowej mają zostać przeznaczone na wyprodukowanie owych rezerw energii oraz rozbudowę i unowocześnianie elektrowni. Czas pokaże, jaki użytek zrobią firmy energetyczne z zabieranych nam pieniędzy.

Sprawą, która interesuje każdego producenta owoców jest to, jak bardzo wzrosną rachunki za energię elektryczną w 2021. To właśnie ten wydatek jest główną składową kosztów przechowywania jabłek. Ceny skupu owoców deserowych utrzymują się od wielu lat na bardzo podobnym, niskim poziomie, a wzrost cen energii elektrycznej oznacza wyższy koszt wyprodukowania i przygotowania do handlu kilograma owoców.

Wysokość opłaty mocowej nie jest wartością stałą, lecz wyznaczaną corocznie. Za ustalenie jej wysokości oraz godzin obowiązywania (szczytowego zapotrzebowania na moc) odpowiada Urząd Regulacji Energetyki. Regulacje na następny rok kalendarzowy ma publikować do 30 września roku poprzedzającego. Ustawa dzieli odbiorców energii elektrycznej na dwie grupy – gospodarstwa domowe oraz pozostałych odbiorców.

Opłata mocowa w gospodarstwach domowych

W 2021 roku opłata mocowa ma być naliczana gospodarstwom domowym w rozliczeniu miesięcznym i wynieść:

• 2,30 zł przy zużyciu mniejszym niż 500 kWh rocznie,
• 5,51 zł przy zużyciu od 500 kWh do 1200 kWh rocznie,
• 9,19 zł przy zużyciu powyżej 1200 kWh do 2800 kWh,
• 12,87 zł przy zużyciu powyżej 2800 kWh.

Przeciętna rodzina czteroosobowa zużywa rocznie w zależności od potrzeb 2000 – 2500 kWh, co oznacza, że w 2021 roku będzie ją obowiązywała opłata mocowa w wysokości 9,19 zł miesięcznie. W ujęciu rocznym rachunki za prąd wzrosną zatem o 110,28 zł.

Opłata mocowa u pozostałych odbiorców, w tym w gospodarstwach ogrodniczych

Większość gospodarstw ogrodniczych podlega tzw. taryfie przemysłowej. Zgodnie z decyzją Urzędu Regulacji Energetyki, opłata wyniesie dla nich 0,0762 zł za każdą kWh pobraną od poniedziałku do piątku w godzinach od 7 do 22. 

Opłata mocowa - o ile wzrosną opłaty za prąd w gospodarstwie sadowniczym? Kalkulacja

Na potrzeby naszej kalkulacji przyjmijmy, że na hektar posiadanej uprawy sadowniczej roczne zużycie prądu wynosi 1000 kWh (1 MWh). Taka wartość zgodna jest z opracowaniami instytutów badających rynek rolny.

Liczymy wzrost kosztów dla gospodarstwa o powierzchni 40 ha. Zgodnie z powyższym założeniem, w ciągu roku zużyje ono 40 000 kWh (40 MWh).

Przyjmujemy, że pobór 80% prądu zachodzi w okresie funkcjonowania instalacji do przechowywania owoców w miesiącach trwania sezonu przechowalniczego. Będzie to styczeń – maj 2021 oraz październik – grudzień 2021. W okresie od czerwca do końca września 2021, kiedy w naszym gospodarstwie nie przechowuje się jabłek, zużywamy 20% rocznego poboru prądu. Daje to zużycie prądu przedstawione w tabeli 1.

Tab. 1. Zużycie prądu w przyjętych na potrzebę kalkulacji okresach funkcjonowania gospodarstwa sadowniczego.

W poszczególnych okresach wyznaczamy liczbę dni wolnych od pracy, sobót i niedziel, kiedy nie obowiązuje opłata mocowa. W okresie pierwszym jest to 48 ze 151 dni. W okresie drugim 35 ze 122 dni. W okresie trzecim dni wolne będą stanowić 28 z 92. A zatem liczba dni, za które naliczana będzie opłata mocowa wynosi w poszczególnych okresach kolejno 103, 87, 64.

W tych dniach opłata mocowa naliczana jest przez 15 kolejnych godzin, od 7:00 do 22:00. Stanowi to 0,625 doby. Wyniki kalkulacji przedstawia tabela 2.

Tab. 2. Wartość opłaty mocowej w poszczególnych okresach funkcjonowania gospodarstwa w roku 2021.

* B = A × 0,625 × średnie dobowe zużycie prądu (wartość z tab. 1.)

** C = B × 0,0762

Podsumowując, stwierdzamy, że omawiane w przykładzie gospodarstwo sadownicze, przy przyjętych powyżej założeniach, zapłaci w 2021 roku o 1 319,06 zł więcej za energię elektryczną z tytułu obowiązywania opłaty mocowej. Suma ta nie uwzględnia opłaty mocowej z tytułu funkcjonowania gospodarstw(a) domowych(ego).