Pandemia a rynek mrożonych owoców - w nowy sezon przetwórnie wejdą z pustymi magazynami?

Gospodarka jest systemem naczyń połączonych – kiedy traci jedna branża, cierpią na tym również podmioty, które są z nią nawet bardzo daleko związane. Podobnie funkcjonuje rynek owoców. Wydawało się zatem, że kolejne lockdowny, podczas których zamykano lokale gastronomiczne, placówki szkolno – wychowawcze, hotele i inne podmioty, odbiją się bardzo negatywnie na branży przetwórstwa owocowego. Wszelkie bary i restauracje oraz stołówki w szkołach czy przedszkolach są bowiem bardzo istotnym hurtowym odbiorcą mrożonek. Z owoców mrożonych przygotowuje się zupy, kompoty, wypieki. Jest dosyć zaskakujące, że sprzedaż owoców mrożonych – zamiast spaść – zauważalnie wzrosła. Wzrosty dotyczą również cen mrożonych owoców.

Dokonało się to za sprawą silniejszego popytu wśród odbiorców detalicznych. Lęk przed zachorowaniem przybrał formę wzmożonej troski o odporność. Zaczęto przywiązywać wagę do zdrowej diety. Obrazują to liczne badania ankietowe przeprowadzane nie tylko w Polsce, ale również w innych krajach Europy. Klienci chętniej sięgali po mrożone owoce jagodowe i pestkowe, które charakteryzują się wybitnymi walorami zdrowotnymi  i są bogactwem witamin oraz składników odżywczych. Dla całego rynku owoców powinna być to wartościowa lekcja, jak wiele można jeszcze osiągnąć dzięki promowaniu spożycia owoców. Szczególnie w Polsce możliwości te nie zostały dostatecznie zagospodarowane. Owoce świeże czy mrożone, niejednokrotnie mają lepsze właściwości prozdrowotne niż sprzedawane w aptekach  suplementy diety dla "poprawy zdrowia".

Duży popyt na mrożone owoce utrzymuje się także obecnie. Dotyczy on przede wszystkim owoców jagodowych (malin, jeżyn, porzeczek, borówek). Natomiast obecna sytuacja w handlu mrożonymi wiśniami i śliwkami jest mniej optymistyczna. Pomimo że trzymają wysokie ceny w handlu detalicznym, zainteresowanie odbiorców jest niższe. Z dużym prawdopodobieństwem dynamika sprzedaży przyspieszy jednak w nadchodzących tygodniach.

Każdy zadaje sobie pytanie, na jak długo wystarczy zapasów mrożonych owoców? Mamy przed sobą jeszcze ponad pół roku do okresu handlu świeżymi owocami jagodowymi i pestkowymi. Brak rzetelnych danych dotyczących stanów magazynowych w polskich i europejskich przetwórniach utrudnia oszacowanie zbytu mrożonek w przyszłych miesiącach. Należy zatem założyć dwa scenariusze:

1. Możliwe, że wysokie zainteresowanie mrożonkami się utrzyma i w kolejny sezon zbiorów przetwórnie wejdą z pustymi magazynami. Powinno to oddziaływać na wzrost średnich cen skupu owoców na mrożenie, aczkolwiek doświadczenia lat ubiegłych pouczają nas, że lepiej nie wiązać z tym faktem dużych nadziei. Polskim producentom oferowano niskie na tle innych państw europejskich ceny nawet w te sezony, kiedy jagód w mroźniach ewidentnie brakowało.
2. Prawdopodobne jest również, że dynamika sprzedaży owoców mrożonych w pierwszej połowie 2021 nie będzie taka, jak w 2020. Strach przed wirusem jest mniejszy, a z uwagi na uporczywe wstrzymywanie gospodarek przez rządy państw europejskich, należy spodziewać się znacznego pogorszenia, jeśli nie załamania koniunktury gospodarczej. Wszystko to może przyczynić się do zmniejszenia popytu na mrożonki wśród odbiorców detalicznych, gdyż ceny tych produktów są wyższe niż w minionych latach. Popytu nie podniesie również bankructwo branży gastronomicznej, które jest nieuchronne, jeżeli prędko nie nastąpią zmiany w funkcjonowaniu gospodarki. Analizując oficjalne dane, nie ma podstaw, aby podejrzewać, że przetwórnie zgromadziły mniejsze zapasy owoców niż w 2019. GUS podaje, że zbiory owoców jagodowych (poza truskawkami) oraz wiśni były średnio o kilka procent wyższe niż w 2019. Trudne warunki pogodowe w całym sezonie każą wnioskować, że udział owoców trafiających na przemysłowe wykorzystanie był znaczny.

Najbliższe miesiące przyniosą odpowiedź, jak będzie kształtował się popyt na mrożone owoce w Europie. Od tego zależeć będą ceny skupu owoców w zbliżającym się sezonie.