Od kwitnienia do zbiorów trzeba dbać o zdrowe liście czereśni!

Cykl rozwojowy czereśni jest przyspieszony względem jabłoni czy grusz. Od kwitnienia czereśni do zbioru ich owoców upływa od półtora miesiąca (w przypadku odmian wcześniejszych) do dwóch i pół miesięcy. Wzrost i rozwój owoców jabłoni jest znacznie dłuższy i wynosi nawet pięć miesięcy. Oznacza to, że czereśnia ma mniej czasu, aby wykarmić plon owoców.

Jednocześnie na okres dojrzewania owoców czereśni przypada moment zakładania się pąków kwiatowych na plon przyszłoroczny - w okresie zbiorów są już one na drzewach widoczne.  

Ponieważ drzewo musi w tym samym okresie dostarczyć składniki odżywcze zarówno do dojrzewających owoców, jak i do pąków zakładających się na sezon przyszłoroczny, prawidłowe jego odżywienie w asymilaty ma kluczowe znaczenie dla zbioru czereśni w bieżącym oraz w następnym roku. Dla dobrego zaopatrzenia rośliny w składniki pokarmowe niezbędna jest odpowiednio rozbudowana powierzchnia asymilacyjna, czyli dużo zdrowych liści, które stanowią fabrykę substancji odżywczych.

Liczne badania dokumentują, że zasadniczy wpływ na wielkość, masę oraz parametry chemiczne owoców, ma właśnie powierzchnia liści. Masa owocu oraz zawartość rozpuszczalnych substancji stałych (w przybliżeniu zaw. cukru) rosną wraz ze wzrostem stosunku liści do owoców. Wyliczono, że aby zwiększyć masę owocu o 1 g, potrzebne są dodatkowe 32 cm² powierzchni liści.

Jednak liść liściowi nie równy. Jego produktywność jest większa lub mniejsza w zależności od wielkości czy położenia w obrębie korony (dostępu światła). Sumaryczna powierzchnia liści na drzewie zależy od bardzo wielu czynników – m. in. kondycji drzew, stopnia ich odżywienia, dostępności wody w podłożu, agrotechniki (np. cięcia, który wpływa na stopień oświetlenia pędów), przebiegu pogody w sezonie. Duży wpływ na stosunek liści do owoców ma także podkładka, na której zaszczepiono odmianę szlachetną.

W świetle podanych informacji, dla każdego powinno być oczywiste, jak dużą rolę dla wysokiego i dobrej jakości plonu czereśni odgrywa zdrowa powierzchnia liściowa od okresu kwitnienia do zbiorów owoców (a najlepiej oczywiście także po nim). Niestety liście czereśni są wrażliwe na ataki szkodników oraz groźne choroby, wskutek których może dojść do całkowitego opadu liści jeszcze w lipcu. Jeżeli dopuści się do tak silnego porażenia drzew przez choroby, nie ma co liczyć na zadowalający plon w trwającym oraz przyszłym sezonie.

Choroby

Główne choroby, które ograniczają powierzchnię liści w uprawie czereśni to drobna plamistość oraz dziurkowatość liści drzew pestkowych. Ochronę przeciw nim standardowo rozpoczyna się już po kwitnieniu drzew.

Przed jedną i drugą chorobą, a także przed brunatną zgnilizną drzew pestkowych, skutecznie zabezpiecza zastosowanie po kwitnieniu tiofanatu metylu (np. preparatu Topsin M 500 SC). Jednakże substancja ta zostanie wykryta w plonie owoców jako pozostałość w postaci toksycznego karbendamidu. Bieżący sezon jest ostatnim, w którym możemy legalnie zastosować oprysk tiofanatem metylu.

Inny wszechstronny preparat, który może być wykorzystany po kwitnieniu do ochrony roślin przed drobną plamistością, dziurkowatością liści, brunatną zgnilizną drzew pestkowych oraz szarą pleśnią to Luna Experience 400 SC.

Do ochrony drzew przed drobną plamistością liści rejestrację ma także kaptan oraz dodyna (Syllit). W niektórych sadach występują odporne na dodynę rasy patogenu Blumeriella jaapiii, więc opryski tą substancją będą w nich nieskuteczne. Tym większego znaczenia nabiera wówczas ochrona zapobiegawcza oparta na kaptanie, który obarczony jest bardzo niskim ryzykiem wytworzenia odporności.

Szkodniki

Spośród szkodników, liściom czereśni zagrażają przede wszystkim mszyce, zwójki, przędziorki. Walkę z nimi należy rozpocząć wczesną wiosną, jeszcze przed kwitnieniem.

Ważnym zabiegiem zwalczającym przędziorki oraz pierwsze mszyce jest oprysk preparatem olejowym, który należy wykonać wczesną wiosną, krótko przed rozpoczęciem wylęgania się larw przędziorka owocowca z jaj zimowych (faza początek białego paka – biały pąk). Wczesnowiosenny zabieg olejowy jest najskuteczniejszy, bo brak masy liściowej pozwala dokładnie pokryć drzewa wraz z występującymi na nich szkodnikami nieprzepuszczalną dla powietrza warstwą oleju, dzięki czemu szkodniki się uduszą.

Spośród środków konwencjonalnych, w okresie przed kwitnieniem najlepiej zastosować preparat z grupy pyretroidów (deltametrynę, np. Decis Mega 50 EW). Aktywność owadów pożytecznych, którym mógłby on zaszkodzić, jest w tym czasie wciąż niska. W okresie przed kwitnieniem potencjał oprysków preparatami o działaniu selektywnym i systemicznym (np. acetamiprydem, Mospilan 20 SP) nie byłby w pełni wykorzystany, bo temperatury są niskie i brakuje tkanek zielonych, które mogłyby pobrać substancję owadobójczą. Zabieg pyretroidem skutecznie zwalczy mszyce, nie pozwalając im na rozbudowę kolonii i nie pozwalając na ekspansję po kwitnieniu. Ogranicza również zwójki.

Po kwitnieniu należy stosować już do walki z mszycami i zwójkami preparaty o działaniu systemicznym, bezpieczne dla fauny pożytecznej. Może to być acetamipryd albo inne substancje aktywne. Wspomagająco lub przy niskiej presji szkodników można także wykorzystywać preparaty pochodzenia naturalnego (np. Bioczos).

Poparzenia liści

Niebezpieczne dla kondycji liści są także nieprawidłowo wykonywane zabiegi środkami ochrony roślin lub nawozami dolistnymi. Po kwitnieniu należy wykorzystywać odpowiednio dobrane, bezpieczne dla liści substancje aktywne, a unikać tych, które obarczone są ryzykiem poparzenia roślin (liście czereśni są wrażliwe na preparaty miedziowe; powinny być one stosowane wyłącznie w przypadku konieczności).

Powinno się ostrożnie dawkować nawozy dolistne, szczególnie te, które są wodnym roztworem soli pierwiastka (np. siarczan magnezu, saletra potasowa, chlorek wapnia), aby efekt ich stosowania nie był odwrotny od zamierzonego. Zabiegów nie wykonywać przy silnej operacji słonecznej, nie zwiększać zalecanych dawek. Dla osłabienia parzącego działania nawozów czy ŚOR, można zastosować dodatek aminokwasów.

Związane z tematem

Oprysk przeciw drobnej plamistości liści wiśni i czereśni jeszcze przed kwitnieniem?

Wiosenne zabiegi olejami w sadownictwie